‘Façade, an entertainment’ – William Walton (1902 – 1983)
Walton schreef het werk voor de volgende bezetting:
Recitant (solo) – fluit/piccolo – (bas)klarinet – altsaxofoon – trompet – cello – slagwerk
Edith Sitwell, dochter uit een rijke Britse familie, verruilde net als haar twee oudere broers haar bestaan in het familie-landhuis op het Engelse platteland voor een woning in London. Hier schrijft ze haar gedichten en heeft veel contacten in de culturele wereld. De kamergenoot van haar beide broers is William Walton, die ze kennen uit hun tijd in Oxford waar Walton muziek studeerde. Ze brengen Edith in contact met William en in 1921 zet hij de eerste gedichten van Edith op muziek.
Sir William Turner Walton
De samenwerking tussen Edith Sitwell en William Walton tijdens het werk aan Façade is intensief. Façade kent een lange ontwikkeling. Dat komt onder meer omdat in de loop der jaren het aantal gedichten dat op muziek is gezet en het aantal bewerkingen voortdurend is uitgebreid.
Dame Edith Sitwell
Een intrigerend aspect aan de gedichten van Sitwell is dat de gedichten regelmatig een diepere betekenis suggereren: ze zijn doorspekt met verwijzingen naar de klassieke oudheid, de Griekse mythologie, de Britse historie, etc. Sitwell zelf echter hield vol dat haar gedichten: “for the most part abstract patterns, difficult technical experiments” waren.
Haar gedichten zijn onmiskenbaar vanuit ritme en klank gedacht. In dat perspectief kunnen haar gedichten worden gezien als een soort voorloper van de moderne rap-cultuur. Ondanks dat hebben veel gedichten echter een aanwezige ‘sfeer’.
De nog jonge Walton – hij was 19 toen hij de eerste versie van Façade schreef! – weet deze sferen met zijn muziek heel treffend uit te beelden. Naast uitbundige en vrolijke stukken kent Façade ook ingetogen en serieuze delen. We horen veel invloeden uit de Dance Hall muziek van de 20-er jaren: ‘Valse’, ‘Fox-Trot’, ‘Tango-Paso Doble’ en ‘Polka’ komen voorbij.
Volgens Osbert Sitwell (een van de broers van Edith) is de naam van het werk gekozen nadat een Britse schilder zich op negatieve wijze had uitgelaten over de gedichten van zijn zus Edith, hetgeen zij echter als compliment zagen: “Very clever, no doubt – but what is she but a Façade?”